Python - wydawanie reszty

Question

Witam,

Poniżej kod który ma wydawać resztę. Po uruchomieniu generalnie kod działa ale nie uwzględnia wszystkich monet do wydania, a konkretnie monety 0.01 gr. Co jest nie tak?

NOMINALY = (5, 2, 1, 0.50, 0.20, 0.10, 0.05, 0.02, 0.01)
N = len(NOMINALY)
def WydajReszte(reszta):
    i = 0
    while reszta > 0 and i < N:
        if reszta >= NOMINALY[i]:
            print(NOMINALY[i])
            reszta = reszta - NOMINALY[i]
        else:
            i += 1
reszta = float(input("Podaj kwotę wydania reszty: "))
WydajReszte(reszta)

 

Answer 1

Auć. W skrócie, to nie Twoja wina. To jedna ze typowych pułapek czyhających na początkujących – binarne floaty.

W dużym skrócie: z podanych nominałów (5, 2, 1, 0.50, 0.20, 0.10, 0.05, 0.02, 0.01) tylko pierwsze kilka z nich istnieją jako dokładne reprezentacje we floatach (5, 2, 1, 0.50), pozostałe istnieją tylko jako przybliżenia. Na przykład 0.10 to:

>>> "%.50f" % 0.10
'0.10000000000000000555111512312578270211815834045410'

I te drobne różnice w przybliżeniach wszystko psują.

Przykładowo, jeśli weźmiesz resztę 0.03, to wychodzi coś takiego:

>>> reszta = 0.03 
>>> "%.50f" % reszta
'0.02999999999999999888977697537484345957636833190918'

>>> reszta -= 0.02
>>> "%.50f" % reszta
'0.00999999999999999847344334114040975691750645637512'

0.0099999999..., które zostaje, to oczywiście mniej niż 0.01, więc program nie wypisze ostatniego grosza – to problem który opisałeś, nie?

Rozwiązań jest kilka:

1) Najlepiej nigdy nie robić operacji finansowych na typie float(). Od tego w Pythonie i wielu innych językach jest typ Decimal. Przykładowo:

from decimal import *
getcontext().prec = 6

NOMINALY = (
    Decimal(5), Decimal(2), Decimal(1), Decimal(0.50),
    Decimal("0.20"), Decimal("0.10"), Decimal("0.05"),
    Decimal("0.02"), Decimal("0.01")
)

N = len(NOMINALY)
def WydajReszte(reszta):
    i = 0
    while reszta > 0 and i < N:
        if reszta >= NOMINALY[i]:
            print(NOMINALY[i])
            reszta = reszta - NOMINALY[i]
        else:
            i += 1
reszta = Decimal(input("Podaj kwotę wydania reszty: "))
WydajReszte(reszta)

2) Alternatywnie można porównania robić z tzw "epsilonem", czyli jakąś dokładnością (np. do 0.00001 w tym przypadku). To niestety komplikuje ify, bo zamiast normalnie robić "if reszta >= NOMINALY[i]" trzeba policzyć różnicę pomiędzy nimi i (w przypadku nierówności w którąś stronę) dodać lub odjąć od różnicy epsilon (ew epsilon/2), i sprawdzić czy to mniej czy więcej niż 0.

a = 0.01

b = 0.03
b -= 0.02

print(a, b, a==b)

E = 0.00001

diff = b - a
diff += E / 2  # dla b >= a
#diff -= E / 2  # dla b <= a
if diff >= 0:
  print("wieksze lub rowne z dokladnoscia do E")
else:
  print("mniejsze")

# Dla a == b by było:
if abs(a - b) < E:
  print("rowne z dokladnoscia do E")
else:
  print("nierowne")

"""
OUTPUT:
0.01 0.009999999999999998 False
wieksze lub rowne z dokladnoscia do E
rowne z dokladnoscia do E
"""

Generalnie da się, ale szczerze sugeruje użyć Decimali po prostu w tym przypadku.

Comments

Dzięki za pomoc.